همهمون کم و بیش میدونیم داستانها تو زندگی ما چه نقشی دارند. از همون بچگی با داستان آشنا بودیم: تو کتابهای مصور، کارتونها، فیلمها و قصههایی که پدر و مادرها برامون میخوندند.
بنابراین تعجبی نداره که ما این همه اصرار داشته باشیم دنیا رو مثل یه داستان بفهمیم. شاید حتی تعجبی نداشته باشه که ما وقتی میخوایم از خودمون حرف بزنیم و خودمون رو بروز بدیم، از عبارت «داستان زندگیام…» استفاده میکنیم. یا «داستان ازدواج» و «داستان دانشگاه» و «داستان مهاجرت» انگار این کلمه «داستان» میتونه توی هر نقطه مهم از زندگیمون بیاد و بشینه. یه جورایی، انگار که داستان و داستان سرایی با پوست و گوشت و ذهن ما آدمها یکی شده.
البته این حرفها خیلی کلی هست. دیگه چی؟ کاربردهای دیگه داستان چیه؟ آیا داستان سرایی یا همون استوری تلینگ (Storytelling) میتونه جایی در کسبوکار ما داشته باشه؟
در ادامه مجموعه مقالات آموزش تولید محتوای میزفا میخوایم راجع به این موضوعات صحبت کنیم و بگیم اصلا منظور از داستان سرایی چیست و اهمیت استوری تلینگ چیه. با ما همراه باشید.
سرفصلهای پست
داستان سرایی چیست؟
داستان یه مجموعه اتفاقاته. رومئو عاشق ژولیت شد، ژولیت هم عاشق رومئو شد. این یه داستان یه خطیه. بنابراین هر زمان که ما از اتفاقاتی حرف بزنیم که پشت سر هم رخ میدن و یه خط مستقیم رو طی میکنند، احساسات و فکر ما رو درگیر میکنند و راحت هم میشه به حافظه سپردشون، و مهمتر از همه «لذتبخش و سرگرمکننده» باشند، داریم از داستان حرف میزنیم. منظور از داستان سرایی دقیقا یه نوشتهای با این خصوصیاته. نوشتهای که قبل از هر چیزی سرگرمکنندهست و دوم اینکه یه اطلاعاتی به ما میده.
بنابراین شاید اینجا کارمون برای تعریف استوری تلینگ یا داستان سرایی آسون شده باشه. داستان سرایی یعنی داستان بگیم. یعنی با مخاطب از یه سری اتفاق خطی سرگرمکننده حرف بزنیم که یه پیام مشخصی هم دارند که معمولا ربط داره به پیام برند ما.
علاوه بر این، معنی داستان سرایی این هم هست که ما از داستان برای ارتباط و تعامل برقرار کردن با مخاطب و واضح کردن موضوع مورد بحث استفاده میکنیم. چرا داستان؟ چون داستانها راحتتر یاد ما میمونند. گذشته از این، آدمها داستانها رو دوست دارند.
داستان سرایی باعث میشه قوه تخیل ما به کار بیفته. داستان سرایی باعث میشه ما از یه چیزی لذت ببریم. علت اینکه فیلم و سریال میبینیم دقیقا همین دوتاست.
بیایید یه خرده دقیقتر بشیم روی این موضوع استوری تلینگ.
چهار اصل داستان گویی موفق
الآن تا حدودی آشنا شدیم با اینکه معنی داستان سرایی چی هست. ولی نباید همینقدر خلاصه هم کرد ماجرا رو. اگه قضیه همینقدر ساده باشه که همه ما الآن یه پا دولتآبادی و جمالزاده و بزرگ علوی بودیم، نبودیم؟
داستان سرایی اصول و ساختار داره. برای گفتن یه داستان خوب برای برندمون، ما باید یادمون باشه همیشه چهار اصل یا چهار فاکتور رو داخل داستان داشته باشیم: یه شخصیت اصلی، یه مسئله، یه اکشن و یه راه حل. در ادامه بیشتر توضیح میدیم.
هر داستانی نیاز به یه شخصیت داره که با یه مسئله یا چالش روبهرو شده. مثلا به فیلم «برادران لیلا» فکر کنید؛ یادتون هست؟ قصه یه دختری که سعی داره به برادرانش نشون بده که نباید به حرف پدرشون گوش کنند و باید یه فکری به حال زندگیشون کنند. این میشه چالش یا مسئله. این دختر هم که همون لیلا باشه، میشه شخصیت اصلی داستان. بخش بعدی نوبت به اکشن یا اقدام میرسه. اکشن اون کاریه که شخصیت اصلی انجام میده تا بتونه اون چالش و مسئلهای که باهاش روبهرو شده رو حل کنه. لیلا سعی میکنه برای برادرانش و خودش یه مغازه دست و پا کنه. این میشه راه حل.
بنابراین این چهارتا اصل استوری تلینگ همگی همیشه در داستان شما باید حضور داشته باشند. و البته، ما از فیلم مثال زدیم تا روشنتر باشه برای همه. همین منطقی که اینجا توضیح دادیم رو بردارید بذارید روی آگهیهای تبلیغاتی. چی میبینید؟ جالب نیست؟ آگهیها دارند برای ما داستان میگن.
چرا از داستان سرایی استفاده کنیم؟
استفاده از داستان سرایی برای تولید محتوا میتونه باعث بشه محتوای شما تعاملبرانگیزتر بشه. در واقع با استوری تلینگ، مقاله بلاگ شما تبدیل به یه متنی میشه که کاربران دوستش دارند و «میخوان» بخوننش. به یه تعبیر دیگه، داستانها میتونند کاری کنند که مخاطبان شما توجه بیشتری حین خوندن محتواتون داشته باشند و بیشتر با محتوا و برند شما درگیر بشن.
داستان سرایی یه کار دیگه هم برای ما انجام میده: پیغام برند ما رو به مخاطب میرسونه. اون هم به شکلی ساده و رسا. و مهمتر از همه این مزایا، مخاطب داستانها رو فراموش نمیکنه. این یعنی اگه شما بیایید و از استوری تلینگ در تولید محتوا استفاده کنید، مخاطبان پیام مقاله شما رو به خاطر میسپارند و فراموشش نمیکنند. نه فقط پیام مقاله که حتی پیام برند شما رو هم به حافظه میسپارند.
چه موقع باید از استوری تلینگ استفاده کنیم؟
به استوری تلینگ باید مثل یه ابزار نگاه کرد. ابزاری که میشه از اون توی مقالات بلاگ، صفحات معرفی محصول و حتی توی ارائههای ویدئویی یا استوری و پستهای کوتاه اینستاگرامی استفاده کرد.
در واقع استوری تلینگ قابلیت خیلی خوبی برای استاده شدن در انواع محتوا رو داره. البته نباید به طیف خاصی از مقالات بلاگ محدودش کرد. چه بلاگ شما آموزشیه، چه برای سرگرمی و چه مسائل فنی و تکنیکی، شما میتونید در قالبهای متفاوتی مانند مثال و خاطره از این ابزار بهره ببرید.
یه نمونه استفاده از استوری تلینگ برای خود ما، جاییه که وسط آموزشهای تخصصی، یه مقاله نوشتیم با عنوان پیشنهاد میزفا برای مطالعه در زمینه توسعه شخصی چیست؟ این مقاله یه مثال خیلی خوب از کاربرد استوری تلینگ در هر نوع کسبوکار و سایت و زمینهایه.
سخن پایانی: توی سری مقالات آموزش استوری تلینگ میزفا قراره چی یاد بگیریم؟
توی این سری از مقالات میزفا قراره در راستای تولید محتوای جذاب تمام تمرکزمون رو بذاریم روی تکنیکهای موثر استوری تلینگ. برای مثال بگیم کجا و چطور از داستان سرایی استفاده کنید، ربطش با سئو چیه و چطور مثلا راجع به محصولاتتون داستان بنویسید و حتی بیشتر و مهمتر، اصلا چطور قصه بگید؟
بنابراین، پیشنهاد میکنیم پیش از خوندن این سری مقالات، حتما سری به مجموعه مقالات قبلی ما در باب آموزش تولید محتوا بزنید و سعی کنید با داشتن پیش زمینه وارد مقالات آموزشی استوری تلینگ بشید. با خوندن این دو مجموعه، شما نه تنها با مفاهیم تخصصی نویسندگی (به زبان ساده) آشنا میشید، بلکه بدون تردید تبدیل به یه نویسنده خبره، متخصص و کاربلد میشید.